Veel van onze opdrachtgevers schakelen ons in op het moment dat ze met CO2-reductie of -rapportage aan de slag willen of moeten. Onze MobilityAnalyst-software helpt dan met het vaststellen van de CO2-uitstoot die voortkomt uit het woon-werkverkeer van de organisatie en toont concreet de verbeterkansen daarin.

CO2-uitstoot?’ En omdat we daar nog geen goed antwoord op konden geven, zijn we aan de slag gegaan om onze CO2-uitstoot in kaart te brengen. De voornaamste redenen hiervoor waren:

• onze eigen nieuwsgierigheid,
• de drive om met onze eigen bedrijfsvoering een zo klein mogelijke voetafdruk achter te laten, én
• om nog beter te snappen in welk proces onze opdrachtgevers zitten op het moment dat ze ons inschakelen.

Hoe gingen we de wedstrijd in? 

We hadden vantevoren geen goed beeld van wat we konden verwachten: Weliswaar wisten we dat ons woon-werkverkeer al behoorlijk duurzaam is, net als de werkwijze van een aantal van onze leveranciers, maar hoe het totaalplaatje zou uitpakken, wisten we niet. Ook hadden we het beeld dat de inventarisatie complex zou zijn, en dat we daar waarschijnlijk wel ondersteuning bij nodig zouden hebben.

Hoe pakten we de inventarisatie aan?

Vanuit een behoefte aan rapportage-software viel ons oog op de Milieubarometer van Stichting Stimular. De organisatie kenden we al een beetje en deze tool wordt ook door een deel van onze opdrachtgevers gebruikt, met name bij zorginstellingen. De Milieubarometer-software wordt in veel gemeenten, waaronder de gemeente Utrecht, het eerste jaar gratis aangeboden, dus laagdrempelig en risicovrij uit te proberen. De software werkt prettig en redelijk intuïtief, ook voor gebruikers die niet dagelijks met dit onderwerp bezig zijn. Al snel verdeelden we de taken in ons team, passend bij ieders rol: De systeembeheerder brengt de uitstoot van onze IT-inkoop in kaart, iedereen inventariseert eventuele dienstreizen en het woon-werkverkeer brengen we natuurlijk in kaart met MobilityAnalyst.

Wat kwamen we tegen bij de inventarisatie?

In het begin is het zoeken naar wat voor jouw organisatie relevant is om te berekenen en registreren. Over scope, significantie, relevantie en (dubbele) materialiteit zijn hele boeken vol geschreven. Wij ontdekten in ieder geval dat onze CO2-uitstoot in ons geval vooral gebaseerd is op internationale dienstreizen, eigen stroomverbruik én verwarming van ons kantoor. Deze drie hoofddelen maken elk ongeveer een derde van onze CO2-uitstoot uit. De CO2-uitstoot van ons woon-werkverkeer is verwaarloosbaar, aangezien wij alles te voet, per fiets of met de trein reizen én een structureel deel thuiswerken. Bij een enkele dienstreis naar locaties die minder goed met OV te bereiken zijn (of bij meerdere afspraken op één dag) wordt gebruik gemaakt van een groen-opgeladen elektrische auto. Opvallend inzicht was dat de footprint van onze reken- en opslagservers zeer laag was. Onze ‘eigen servers’ draaien in datacentra in Duitsland en Finland die volledig werken op wind- en waterkrachtstroom. Onze ingehuurde diensten bij Amazon en Google voor de specifieke diensten en op de specifieke locaties waar wij die inhuren (Ierland en Eemshaven), hebben uiteindelijk een behoorlijke lage footprint. Met deze constatering waren we blij, aangezien dit heel specifieke diensten betreft waarvoor je niet heel veel inkoopkeuze hebt. Voor eigen servers heb je dat wel, en is het dus makkelijker om een groene keuze te maken. Het is positief om te merken dat het registreren van CO2-uitstoot inmiddels gemeengoed lijkt te worden, want vrijwel alle toeleveranciers bieden in beheersschermen inzicht in de CO2-uitstoot van de door jou afgenomen diensten.

Wat is de totale CO2-uitstoot en hoe gaan we daar mee om?

Onze totale CO2-uitstoot bedroeg in 2022 iets minder dan 2 ton. Dat komt overeen met zo’n 16 maanden stroomverbruik van een huishouden of 5 vliegretourtjes naar Italië. Of andersom: Om 2 ton CO2-uitstoot op te nemen moeten 100 bomen een jaar groeien.

En hoewel we deze CO2-uitstoot als laag zien, volgen na deze berekening vanzelf de twee logische vervolgvragen: Wat kunnen we doen om te besparen? En wat ‘doen we’ met de restuitstoot?

De bespaarvraag vinden we lastig, maar door deze rapportage weten we wel beter waar we mogelijk wel en niet kunnen besparen, en wat we moeten koesteren. Zo moeten we vooral blijven lopen, fietsen en treinen naar werk, moeten we scherp blijven op eventueel vermijdbare vluchten, moeten we ook veel online blijven vergaderen en moeten we bij inhuur van IT-diensten scherp blijven op de footprint van de geboden oplossing. Een lastiger dilemma betreft het stroomverbruik en verwarming van een gehuurde kantoorlocatie in een eeuwenoud pand in Utrecht. Behalve de draaiknoppen van de verwarming kunnen we als huurder niet veel direct beïnvloeden en dat is soms jammer.

De vraag ‘hoe om te gaan met de restuitstoot’ vinden we lastig. Een vorm van compensatie lijkt logisch, maar is ook niet vrij van discussie. Zo is het in de aard een tijdelijke oplossing en hangt er volgens sommigen een zweem van greenwashing omheen. CO2-capture lijkt een beter en toekomstvast spoor, maar staat nog erg in de kinderschoenen.

Voor 2022 hebben we besloten om zowel de CO2-uitstoot te compenseren als CO2-emissierechten te vernietigen. Concreet hebben we via het CO2-compensatieprogramma van de Verenigde Naties een project in Malawi ondersteund. En via CarbonKiller hebben we Europese emissierechten laten opkopen en vernietigen. Dit enigszins activistische platform koopt en vernietigt gecertificeerde CO2-rechten binnen het Europese ETS-tradingsysteem, wat schaarste creëert en daarmee de CO2-prijs voor de industrie opdrijft.

We kijken terug op een interessant en leerzaam project dat ons meer gevoel heeft gegeven voor de vraagstukken en keuzes die onze klanten in het groot tegenkomen bij het rapporteren over hun CO2-uitstoot. Tegelijkertijd leerden we dat het allemaal niet superingewikkeld hoeft te zijn. En dat het best leuk is om op deze manier een start te maken met een jaarlijkse cyclus van inzichtelijk maken, reduceren en compenseren. En natuurlijk zijn we er best trots op om te kunnen zeggen dat onze tooling en dienstverlening inmiddels volledig CO2-neutraal is.